- بالاتر از خیابان بهشتی ، خیابان ولیعصر ، جنب هتل سیمرغ ، کوچه دل بسته ، پلاک 6 واحد 1
- ساعت کاری: 09:00 الی 21:00
در حقوق ایران، مالکیت می‌تواند به صورت انحصاری یا مشترک باشد. در مالکیت مشاع، چند نفر به صورت همزمان در مالکیت یک ملک سهیم هستند. گاهی اوقات، یکی از شرکا بدون رضایت سایرین، از ملک به نحوی استفاده می‌کند که مانع استفاده سایر شرکا می‌شود. در این شرایط، خلع ید مشاع راهکاری قانونی برای احقاق حق سایر شرکاست.
خلع ید مشاع به معنای رفع تصرف غیرقانونی یکی از شرکا از ملک مشاع است. این اقدام از طریق دادگاه و با ارائه دادخواست توسط سایر شرکا انجام می‌پذیرد. پس از صدور حکم خلع ید مشاع، مامور اجرای احکام با مراجعه به ملک، متصرف غیرقانونی را مجبور به ترک ملک و رفع تصرف می‌کند.
شرط اساسی برای خلع ید ملک مشاع، وجود مالکیت مشاعی است. به عبارت دیگر، ملک باید به صورت مشترک بین دو یا چند نفر باشد. شرط دیگر، تصرف غیرقانونی یکی از شرکا به نحوی است که مانع استفاده سایر شرکا از سهم خود شود. این تصرف می‌تواند به اشکال مختلفی مانند ساخت و ساز غیرمجاز، تغییر کاربری ملک، یا اجاره دادن ملک بدون رضایت سایر شرکا باشد.
در نهایت، برای درخواست خلع ید ملک مشاع، ارائه دلایل و مستندات قانونی ضروری است. این دلایل می‌تواند شامل سند مالکیت، شهادت شهود، یا نظریه کارشناس باشد. در این مسیر، حضور وکیل ملکی می‌تواند به جمع‌آوری و ارائه دقیق مستندات کمک کند و احتمال موفقیت پرونده را افزایش دهد. دادگاه پس از بررسی مدارک و احراز شرایط، حکم خلع ید مشاع را صادر می‌کند. این دلایل می‌تواند شامل سند مالکیت، شهادت شهود، یا نظریه کارشناس باشد. در این مسیر، حضور وکیل ملکی می‌تواند به جمع‌آوری و ارائه دقیق مستندات کمک کند و احتمال موفقیت پرونده را افزایش دهد. دادگاه پس از بررسی مدارک و احراز شرایط، حکم خلع ید مشاع را صادر می‌کند.
دعاوی خلع ید انواع مختلفی دارد که در ادامه به آنها می پردازیم.
در این حالت، مالک با رضایت خود، ملک را به طور موقت به فرد دیگری می‌سپارد (مانند امانت گذاشتن). این توافق معمولاً با قراردادی همراه است که مدت زمان امانت را مشخص می‌کند. پس از پایان این مدت، امانت‌گیرنده موظف به بازگرداندن ملک است. در مسائل خانوادگی نیز، همانطور که تنظیم دقیق قراردادها اهمیت دارد، در موضوعاتی مانند مطالبه حقوق مالی، حضور یک وکیل مهریه می‌تواند بسیار مؤثر باشد. همچنین،در صورت خودداری، مالک می‌تواند با مراجعه به دادگاه و ارائه قرارداد، ملک خود را پس بگیرد. حتی اگر مدت زمان در قرارداد ذکر نشده باشد، مالک در صورت عدم استرداد ملک، حق دعوای خلع ید را دارد.
برخلاف حالت قبل، در خلع ید غاصبانه هیچ توافقی بین مالک و متصرف وجود ندارد. به عبارت دیگر، فرد بدون اجازه و به صورت غیرقانونی ملک را تصرف کرده است. در چنین شرایطی، همانطور که در مسائل خانوادگی حضور یک وکیل طلاق توافقی می‌تواند به پیشبرد سریع‌تر و قانونی فرآیند کمک کند، در دعاوی ملکی نیز مشاوره تخصصی از افراد حرفه‌ای اهمیت دارد. در پرونده‌های طلاق، وکیل طلاق توافقی با تنظیم صحیح مدارک و ارائه راهنمایی‌های قانونی، می‌تواند نقش کلیدی در تسریع رسیدگی و کاهش تنش‌ها داشته باشد
در مواردی که ملک به صورت مشاع (اشتراکی) بین چند نفر باشد، ممکن است یکی از شرکا بدون رضایت سایرین، از ملک به نحوی استفاده کند که مانع استفاده سایر شرکا شود. در این صورت، شرکای دیگر میتوانند با طرح دعوای خلع ید مشاع در دادگاه، حق خود را مطالبه کنند. دادگاه با بررسی شرایط و احراز تصرف غیرقانونی، حکم به خلع ید متصرف صادر می‌کند.
| نوع دعاوی | توضیحات |
| خلع ید امانی | مالک ملک را به‌طور موقت و با رضایت به دیگری می‌سپارد؛ در صورت عدم استرداد پس از اتمام قرارداد، دعوا قابل طرح است. |
| خلع ید غاصبانه | متصرف بدون اجازه و به صورت غیرقانونی ملک را تصرف کرده است؛ مالک با ارائه سند مالکیت می‌تواند خلع ید درخواست کند. |
| خلع ید مشاعی | یکی از شرکا به‌طور غیرقانونی مانع استفاده دیگر شرکا از ملک مشاع می‌شود؛ شرکای دیگر میتوانند حق خود را مطالبه کنند. |
برای موفقیت در دعوای خلع ید، اثبات چهار رکن ضروری است:
برای افزایش شانس موفقیت در دعوای خلع ید، آماده‌سازی مدارک کافی و مرتبط ضروری است. برخی از مهم‌ترین این مدارک عبارتند از:
مدارک هویتی و مالکیت:
مدارک مبنی بر تصرف غیرقانونی:
سایر مدارک مفید:
به یاد داشته باشید که هرچه مدارک شما کامل‌تر و مرتبط‌تر باشد، شانس موفقیت شما در دعوای خلع ید بیشتر خواهد بود. لذا پیش از طرح دعوا، با یک وکیل خلع ید مشاعی مجرب مشورت کنید تا شما را در جمع‌آوری و ارائه مدارک راهنمایی کند.
اجرای حکم “خلع ید مشاع”، مراحل مشخصی دارد که توسط مامور اجرای احکام انجام می‌شود.
ابتدا، شرکای متضرر باید با ارائه دادخواست به دادگاه، تصرف غیرقانونی شریک متخلف را اثبات کنند. در صورت احراز شرایط قانونی، دادگاه حکم به خلع ید مشاع صادر می‌کند.
اجرای این حکم بر عهده مامور اجرای احکام است. مامور اجرا پس از ابلاغ حکم به متصرف غیرقانونی، به وی مهلت می‌دهد تا ملک را تخلیه کند. در صورت عدم تخلیه در مهلت مقرر، مامور اجرا با حضور در محل و در صورت لزوم با استعانت از نیروی انتظامی، ملک را از تصرف متخلف خارج می‌کند.
نکته مهم این است که خلع ید مشاع تنها به رفع تصرف فیزیکی محدود نمی‌شود. بلکه هرگونه اقدام شریک متخلف که مانع استفاده سایر شرکا از حق قانونی خود شود، می‌تواند مشمول این حکم قرار گیرد. به عنوان مثال، اگر یکی از شرکا بدون رضایت دیگران، ملک مشاع را اجاره دهد، سایر شرکا میتوانند با طرح دعوای خلع ید مشاع، اجاره نامه را باطل و ملک را از تصرف مستاجر خارج کنند.
انرژی گرفته با ❤ از تیم طراحی سایت تابان شهر
